زبان فارسی
| زبان فارسی فارسی، پارسی، تاجیکی، عجمی، دری | ||
|---|---|---|
 |
||
| گویشگاه‌ها: | به طور بومی در ایران، افغانستان،تاجیکستان، جنوب ازبکستان و بصورت محدودتر در بحرین، قزاقستان،پاکستان، ترکمنستان. | |
| شمار گویشوران: | حدود ۱۱۰ میلیون تن[۱][۲]الگو:۱ | |
| خانواده: |
هندواروپایی زبان‌های هندوایرانی زبان‌های ایرانی زبان‌های ایرانی غربی زبان‌های ایرانی جنوب غربی زبان فارسی |
|
| زبان رسمی | ||
| زبان رسمی در: |
 ایران افغانستان تاجیکستان
|
|
| مرجع رسمی: | فرهنگستان زبان و ادب فارسی | |
| کد زبان | ||
| ISO 639-1: | fa | |
| ISO 639-2: | per (B) | fas (T) |
| ISO 639-3: | either: fas – فارسی prs – فارسی افغانستان tgk – فارسی تاجیکی aiq – اویماق bhh – بخارایی deh – دهواری drw – دروازی haz – هزارگی jpr – جیدی phv – زبان پهلوی |
|
| پراکندگی فارسی‌زبانان در جهان. | ||
| یادداشت: این صفحه ممکن است دارای کدهای یونیکد باشد. | ||
فارسی یا پارسی یکی از زبان‌های هندواروپایی در شاخهٔ زبان‌های ایرانی جنوب غربی است که در کشورهای ایران، افغانستان،[۳]تاجیکستان[۴] و ازبکستان[۵] به آن سخن می‌گویند. فارسی زبان رسمی کشورهای ایران و تاجیکستان و یکی از دو زبان رسمی افغانستان (در کنار زبان پشتو) است. زبان رسمی کشور هند نیز تا پیش از ورود استعمار انگلیس، فارسی بود. به گونه‌ای که در سرود ملی کشور پاکستان (که زمانی جزو هندوستان بود) تمامی کلمات آن (به جز یک کلمه)، فارسی است. امروزه نیز زبان اردو، مخلوطی از زبان فارسی و انگلیسی است.
زبان فارسی را پارسی نیز می‌گویند. زبان فارسی در افغانستان به طور رسمی دری و در تاجیکستان تاجیکی خوانده شده‌است.[۶]
در سال ۱۸۷۲ در نشست ادیبان و زبان‌شناسان اروپایی در برلین، زبان‌های یونانی، فارسی، لاتین و سانسکریت به عنوان زبان‌های کلاسیک جهان برگزیده شدند. بر پایهٔ تعریف، زبانی کلاسیک به شمار می‌آید که یکم، باستانی باشد، دوم، ادبیات غنی داشته باشد و سوم در آخرین هزاره عمر خود تغییرات اندکی کرده باشد.[۷]
فارسی از نظر شمار و تنوع ضرب‌المثل‌ها در میان سه زبان اول جهان است.[۸] دامنه واژگان و تنوع واژه‌ها در فارسی هم‌چنین بسیار بزرگ و پرمایه‌است و یکی از غنی‌ترین زبان‌های جهان از نظر واژه‌ها و دایره لغات به‌شمار می‌آید. در کمتر زبانی فرهنگ لغاتی چون دهخدا (در ۱۸ جلد) و یا فرهنگ معین (در ۶ جلد) دیده می‌شود.[۹]
زبان پارسی از سرزمین پارس در حدود استان امروزی پارس در جنوب ایران سرچشمه گرفته‌است و در زمان ساسانیان در دیگر سرزمین‌های ایرانی گسترش زیادی یافت به‌طوری‌که در جریان شاهنشاهی ساسانیان، زبان فارسی میانه و گویش‌های آن در خراسان بزرگ جایگزین زبان‌هایپارتی و بلخی شد و بخش‌های بزرگی از خوارزمی‌زبانان و سغدی‌زبانان نیز فارسی‌زبان شدند.[۱۰] گویشی از فارسی میانه که بعدها فارسی دری نام گرفت پس از اسلام به عنوان گویش استاندارد نوشتاری در خراسان شکل گرفت و این بار با گسترش به سوی غرب به ناحیه پارس و دیگر نقاط ایران بازگشت.
در ایران زبان نخست ۵۳٪ مردم فارسی است.[۱۱] فارسی زبان نخست ۲۰ میلیون تن در افغانستان، ۵ میلیون تن در تاجیکستان،[۱۲] و در ازبکستان حدود ۷ میلیون است.[۱۳][۱۴] زبان فارسی گویش‌ورانی نیز در هند و پاکستان دارد (نگاه: زبان فارسی در شبه‌قاره هندوستان). با توجه به رسمی بودن زبان فارسی در ایران، افغانستان و تاجیکستان و تسلط گویشوران سایر زبان‌ها بدان به عنوان زبان دوم روی هم‌رفته می‌توان شمار فارسی‌گویان جهان را حدود ۱۱۰ میلیون تن برآورد کرد.[۱۵] زبان فارسی سیزدهمین زبان پرکاربرد در محتوای وب است.[۱۶]
