کشور سوئیس
سوئیس
مختصات: ۴۶°۵۰′۰۰″ شمالی ۸°۲۰′۰۰″ شرقی
کنفدراسیون سوئیس Confoederatio Helvetica (لاتین)
Schweizerische Eidgenossenschaft (آلمانی) Confédération suisse (فرانسوی) Confederazione Svizzera (ایتالیایی) Confederaziun svizra (رومانش) سوئیس | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
شعار ملی: یکی برای همه، همه برای یکی | ||||||
سرود ملی: مزموز سوویس | ||||||
پایتخت |
برن ۴۶°۵۷′ شمالی ۷°۲۷′ شرقی |
|||||
بزرگترین شهر | زوریخ | |||||
زبان رسمی |
آلمانی ایتالیایی فرانسوی رومانش |
|||||
نوع حکومت | جمهوری فدرال | |||||
نام حاکمان • جمهوری پارلمانی |
اولی ماورر پاسکال کوچپین |
|||||
مساحت | ||||||
- | مساحت | ۴۱٫۲۸۵کیلومتر مربع (۱۳۶) | ||||
- | آبها (٪) | ۴٫۲ | ||||
جمعیت | ||||||
- | سرشماری | ۷٬۵۹۱٬۴۰۰ (۹۵ام) |
||||
- | تراکم جمعیت | ۱۸۱٫۴/km۲ (۶۱ام) | ||||
تولید ناخالص داخلی | (تخمین ۲۰۰۷) | |||||
- | مجموع | ۲۹۶٫۲ میلیارد دلار (۳۸ام) | ||||
- | سرانه | ۳۸٬۷۰۶ دلار (۶ام) | ||||
شاخص توسعه انسانی (۲۰۰۶) | ۰٫۹۵۵ (بالا) (۷ام) | |||||
واحد پول |
فرانک سوئیس (CHF ) |
|||||
منطقه زمانی | UTC (ساعت جهانی+۲) | |||||
- | تابستانی (DST) | CEST (ساعت جهانی) | ||||
دامنه اینترنتی | .ch | |||||
پیششماره تلفنی | +۴۱ |
سوئیس (آلمانی: Schweiz، فرانسه: Suisse، ایتالیایی: Svizzera) با نام رسمی کنفدراسیون سوئیس (به لاتین: Confoederatio Helvetica)، کشوری است در اروپای غربی که از شمال با آلمان، از شرق با اتریش و لیختنشتاین، از جنوب با ایتالیا و از غرب با فرانسههمسایه است.
این کشور ۷٫۵ میلیون نفر جمعیت[۱] و مساحتی بالغ بر ۴۱٬۲۹۰ کیلومتر مربع دارد.[۲] سوئیس کشوری است به صورت جمهوری فدرال و از ۲۶ ایالت تشکیل شدهاست که «کانتون» خوانده میشوند.
پایتخت سوئیس شهر برن است و قطبهای اقتصادی این کشور دو شهر جهانی ژنو و زوریخ هستند. سوئیس یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان است و درآمد سرانه در این کشور با ۳۹٬۰۰۰ دلار برای هر نفر[۲] از بالاترینها در جهان است.
سوئیس کشوری چندزبانه است و در آن چهار زبان آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی و رومانش به رسمیت شناخته میشوند.
سوئیس دارای سابقهٔ طولانی بیطرفی در مناسبات جهانی است، به طوری که این کشور از سال ۱۸۱۵ تاکنون وارد هیچ جنگی نشدهاست.[۳] این کشور مقر بسیاری از سازمانهای بینالمللی چون صلیب سرخ و سازمان تجارت جهانی است. یکی از دو دفتر اروپایسازمان ملل نیز در این کشور و در شهر ژنو قرار دارد.
تاسیس کشور سوئیس در تاریخ ۱ اوت ۱۲۹۱ ذکر میشود و این روز در سوئیس تعطیل ملی است.
محتویات
[نهفتن]تاریخ[ویرایش]
سلتها اولین ساکنان سوئیس بودند. تیرهای از این قوم که هلوتیا (Helvetia) نام دارند پیش از تسلط رومیان بر سوئیس، در کوهستانهای ژورا و آلپ ساکن شدند و آنجا را هلوتیا نامیدند. هلوتیا در سال ۵۸ پیش از میلاد به تصرف ژولیوس سزار امپراتور روم درآمد. در قرن پنجم میلادیژرمنها به این سرزمین وارد و در ساحل غربی رود آر ساکن شدند. ژرمنها و اقوام بورگون (Burgun) و فرانک جامعهای مستقل تشکیل دادند. آنها در سال ۶۳۹ میلادی دولتی را بنیان گذاشتند که بعدها فرانسه نامیده شد. در سدهٔ نهم بین سوابیا (Swabia) و بورگوندیها (Burgundians) تقسیم و در سال ۱۰۳۳ تحت نظارت امپراتوری مقدس روم وحدت پیدا کردند. حکومت منطقه در قرن سیزدهم بین کنتها و خاندان هابسبورگ) و حکمرانان محلی تقسیم شد. در سال ۱۲۹۱ سه منطقهٔ اوری (سرزمین فعلی سوئیس) و شوایتس (Schweiz) و اولتروالدن (Ulterwalden) اتحادیهای تشکیل دادند که اساس کنفدراسیون سوئیس قرار گرفت.
سیاست[ویرایش]
قانون اساسی سوئیس در ۲۹ مه ۱۸۷۴ تصویب شد و پس از آن اصلاحات زیادی در آن صورت گرفته است. سیستم سیاسی سوئیس مرکب از دموکراسی مستقیم و غیرمستقیم بر مبنای حق حاکمیت مردم و جدایی از قدرتها است. در انتخابات فدرال همهٔ شهروندان بالای ۱۸ سال واجد شرایط رای دادن هستند. مردم سوئیس با فرهنگ سیاسی غنی و پیشرفته و به پشتوانهٔ قانون اساسی و تجربیات گران بهای تاریخی این کشور، در فرایندهای قانون گذاری و اجرایی، به شیوهای بدیع و فعال مشارکت دارند. بدین گونه که برای تصویب شدن یا نشدن قانونهای خاص در کشور همه پرسی صورت میگیرد. برطبق قانون اساسی اگر دادخواستی حداکثر آرا را کسب کند تصویب خواهد شد.
احزاب مهم کشور[ویرایش]
- حزب سوسیال دموکرات
- حزب رادیکال دموکرات
- حزب مردمی دموکراتیک مسیحی که مخالف تمرکز قدرت است
- حزب مردمی سوئیس که مرام آن انزواطلبی و ملت محوری است
- حزب سبز
- حزب لیبرال
- حزب مردمی انجیلی پروتستان
- اتحاد دموکراتیک فدرال
- حزب کارگر سوئیس
ارتش سوئیس[ویرایش]
ارتش سوئیس شامل نیروی زمینی و نیروی هوایی است. تنها در حدود ۵ درصد از این ارتش حرفهای است و بقیه متشکل از سربازان وظیفه است. سنخدمت وظیفه عمومی در سوئیس بین ۲۰ تا ۳۴ سال است که در شرایط ویژه به ۵۰ سال میرسد. خدمت وظیفه عمومی در سوئیس برای مردان اجباری است، هرچند زنان هم میتوانند داوطلبانه عضو ارتش شوند.[۴]
سوئیس به خاطر اینکه کشوری است که به دریا راه ندارد، فاقد نیروی دریایی است. اما در کرانهٔ دریاچههای مرزیاش دارای گارد ساحلی است.
تقسیمات کشوری[ویرایش]
سوئیس ۲۶ ایالت (کانتون) دارد:
ردیف | نام ایالت (کانتون) | شهر بزرگ ایالت |
---|---|---|
۱ | آپینزیل آپنزل آوسررودن | هیریساو |
۲ | آپینزیل انرودن | آپینزیل |
۳ | آرگاو | آراو |
۴ | اوبوالدن | سارنن |
۵ | بازل | بازل |
۶ | بازل لاندشافت | لیستال |
۷ | برن | برن |
۸ | تورگو | فرونفیلد |
۹ | تیچینو | بیلینزونا |
۱۰ | زوریخ | زوریخ |
۱۱ | زوگ | زوگ |
۱۲ | ژنو | ژنو |
۱۳ | سن گالن | سن گالن |
۱۴ | سولوتورن | سولوتورن |
۱۵ | شفوزان | شافهاوزن |
۱۶ | شوئیز | شویدز |
۱۷ | فریبورگ | فریبورگ |
۱۸ | گروبوندان | خور |
۱۹ | گلاروس | گلارول |
۲۰ | لوسرن | لوسرن |
۲۱ | ندوالدن | اشتانز |
۲۲ | نوشتل | نوشتل |
۲۳ | وُو | لوزان |
۲۴ | وَله | سیوون |
۲۵ | ژورا | دیلیموند |
۲۶ | اوری | آلت دورف |
شهرهای سوییس[ویرایش]
جغرافیا[ویرایش]
سوئیس با مساحت ۴۱٬۲۸۵ کیلومتر مربع کشور نسبتاً کوچکی است و با جمعیت ۷٫۵ میلیونی دارای تراکم جمعیت متوسطی به اندازه ۱۸۲ نفر در هر کیلومتر مربع است. این تراکم در مناطق جنوبی سوئیس که کوهستانی است کمتر از میانگین است، درحالی که قسمتهای شمالی پرتراکمترند.
سوئیس بهطور کلی به سه منطقه جغرافیایی تقسیم میشود: کوههای آلپ سوئیس، ناحیه میتلاند[۵] یا فلات سوئیس و کوههای ژورا در ناحیه شمالغربی و حوالی مرز فرانسه.
اقتصاد[ویرایش]
سوئیس یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان است. سوئیس عضو اتحادیه اروپا نیست ولی عضو انجمن تجارت آزاد اروپا(EFTA) است. در سال ۱۹۹۹ میلادی سوئیس با اتحادیه اروپا قرارداد بست و عضو EFTA گردید. به موجب این قرارداد، داد و ستد بین کشورهای عضو اتحادیه با سوئیس آسان تر گشت. بانکداری در سوئیس یکی از مهم ترین بخشهای این کشور محسوب میشود. شرکتهای بیمه نیز سهم زیادی در اقتصاد سوئیس دارند. دیگر بخش مهم اقتصادی صنعت توریسم است. ژنو و زوریخ جزو شهرهای گردشگرپذیرند. همچنین کوهستانهای این کشور میزبان گردشگرانی هستند که برای ورزشهای برفی به این کشور سفر میکنند.
مردم[ویرایش]
جمعیت کشور سوئیس بالغ بر هفت و نیم میلیون نفر است. ۶۴٪ از این جمعیت زبان آلمانی زبان اولشان محسوب میگردد که این زبان در قسمتهای شمالی و مرکزی زبان اول است. ۱۹٪ زبان فرانسوی زبان اولشان است که اکثراً در غرب این کشور زندگی میکنند. ۸٪ به زبان ایتالیایی سخن میگویند که غالباً در جنوب سوئیس ساکن هستند و تنها حدود یک درصد از آنها به زبان رومانشصحبت میکنند که در قسمت جنوب شرقی این کشور هستند.[۶]
در حدود ۲۲٪ جمعیت سوئیس را مهاجران تشکیل میدهند.[۷] اکثراً مهاجران به خاطر شغل راهی این کشور میشوند.
دین اکثر مردم این کشور مسیحیت است. ۴۳٪ از آنان کاتولیک ۳۵٪ آنها پروتستان و ۲٪ آنها ارتودوکس هستند. دین ۴٪ مردم نیز اسلام است. بقیه نیز پیرو دینهای دیگر یا بدون دین هستند.
سوئیس را با شکلات، پنیر، سیستم بانکداری، ساعت سازی و کوهستانهایش میشناسند.
فرهنگ[ویرایش]
در گذشته فرهنگ سوئیس تحت تاثیر همسایگانش بوده است. اما در سالهای اخیر باوجوه تمایز در آن رشد یافته است. به طور کلی سوئیس را از مراکز فرهنگی اروپا نمیدانند. خانوادهها در سوئیس عموماً کوچک اند و والدین اغلب یک یا دو فرزند دارند. حریم خانواده در این کشور بسیار مهم است. بیشتر مردم سوئیس هنگام احوال پرسی باهم دست میدهند و آداب سنتی را رعایت میکنند. کشور سوئیس به خاطر ماهیت بشردوستانهاش شناخته شده است.
غذا[ویرایش]
آشپزی سوئیس دارای چند چهره است. در حالی که ظرفهای فوندو (ظرفی برای درست کردن پنیر و روغن) از روستی (غذایی عمدتاً" از سیب زمینی و پنیر) و مانند دیگر غذاهای سوئیسی در کل کشور مصرف میشود، اما هر منطقه توسعه یافته برای خود نسبت به اقلیم و زبان آن منطقه خوراکی متفاوت دارد. طبخ سنتی سوئیس بسیار شبیه خوراک و موادی است که در دیگر کشورهای اروپایی نیز موجود است، همچنین محصولات لبنی ممتاز مثل پنیر گرویره و امنتال که در درههایی به همین نام ساخته میشوند در گروه خوراک سوئیسی قرار دارند. شکلات سازی در سوئیس از قرن ۱۸ میلادی شروع شد، اما در اواخر قرن ۱۹ به شهرت جهانی رسید که دلیل آن دستیابی به صنعت و اختراعاتی در زمینه معتدل سازی و شکل دهی شکلات بود که منجر به بالا رفتن کیفیت آن شد. همچنین ابتکار ساخت شکلات شیری توسط دانیال پیتر از این اقدامات بود.
ادبیات[ویرایش]
ادبیات در سوئیس متاثر از زبانهای این کشور است. رمان هایدی اثر یوهانا اشپیری شناخته شده ترین اثر ادبی سوئیس است.[۸] کتاب نسبتاً مشهور دیگری که میتوان نام برد رمان خانواده سوئیسی رابینسون اثر یوهان ویس است که به تقلید از رمان رابینسون کروزوئه نوشته شده است.
مذهب[ویرایش]
اکثر مردم سوئیس مسیحی هستند و اسلام دومین دین در این کشور است. ادیان دیگر در حدود ۴٫۳٪ در بین مردم این کشور طرفدار دارند و در حدود ۱۱٫۱٪ مردم سوئیس دارای هیچ دینی نیستند.[۲]
مسیحیت[ویرایش]
اکثریت مردم سوئیس پیرو آیین مسیحی هستند. در بین انواع شاخههای مسیحیت کاتولیک بیشترین طرفدار را با حدود ۴۱٫۸٪ در بین مردم این کشور دارد. بعد از کاتولیک، پروتستان با حدود ۳۵٫۳٪ و ارتودوکس با ۱٫۸٪ قرار دارند. سایر شاخههای مسیحیت هم ۰٫۴ مردم سوئیس را تشکیل میدهند.[۲]
اسلام[ویرایش]
با در برگرفتن ۴٫۳٪ جمعیت سوییس[۹]؛ پس از مسیحیت اسلام دومین دین غالب کشور سوییس به شمار میرود. مسلمانان در تمامی شهرهای سوییس پراکندهاند. مراکز مراسم مذهبی مسلمانان به حدود ۹۰ مرکز میرسد.
آموزش[ویرایش]
دانشگاه[ویرایش]
کشور سوییس دارای ۲۰ دانشگاه معتبر میباشد.[۱۰]